Πρώτη καταχώρηση: Κυριακή, 6 Νοεμβρίου 2022, 16:02

Σύνταξη – Επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης

Η «ρυπαίνουσα ελίτ» – το 1% κορυφαίων εισοδηματιών του Ηνωμ. Βασιλείου – είναι υπεύθυνη για την εκπομπή της ίδιας ποσότητας διοξειδίου του άνθρακα μέσα σε ένα έτος με αυτή από το φτωχότερο 10% σε περισσότερες από δύο δεκαετίες, σύμφωνα με νέα στοιχεία.

Τα ευρήματα υπογραμμίζουν τη τεράστια διαφορά ανάμεσα σε αυτό που αποκαλείται «η ρυπαίνουσα ελίτ», της οποίας το στυλ ζωής – που χαρακτηρίζεται από εκπομπή υψηλών ποσών διοξειδίου του άνθρακα – πυροδοτεί την κλιματική κρίση και την πλειοψηφία των ανθρώπων ακόμη και στις ανεπτυγμένες χώρες, των οποίων τα αποτυπώματα άνθρακα είναι πολύ μικρότερα.

Θα χρειαζόταν 26 χρόνια για ένα άτομο με χαμηλό εισόδημα προκειμένου να παράξει τόσο διοξείδιο του άνθρακα όσο ένας πλούσιος σε ένα χρόνο, σύμφωνα με την ανάλυση της Autonomy, που αφορά τα δεδομένα που αντιστοιχίζουν εισοδήματα και εκπομπή αερίων θερμοκηπίου από το 1998 έως το 2018. Η ανάλυση διαπίστωσε επίσης ότι οι άνθρωποι που κέρδισαν 200 χιλ. ευρώ και πάνω το 2018 στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν υπεύθυνοι για εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου πολύ μεγαλύτερες από το 30% των ανθρώπων που κέρδισαν 25 χιλ. ευρώ ή λιγότερα, το ίδιο έτος. Η περίοδος που καλύπτεται από το σύνολο δεδομένων εκτείνεται μέχρι το 2018, δηλαδή πριν από την πανδημία και τα lockdown τα οποία διέκοψαν δραστηριότητες υψηλών εκπομπών άνθρακα, όπως οι πτήσεις.

Η Autonomy διαπίστωσε επίσης ότι εάν το Ηνωμένο Βασίλειο είχε αρχίσει να φορολογεί τις εκπομπές άνθρακα, μόνο από το κορυφαίο 1% των εισοδηματικών ομάδων πριν από δύο δεκαετίες, η προσπάθεια θα μπορούσε να έχει συγκεντρώσει περίπου 130 δισ. ευρώ μέχρι τώρα, κάτι που θα μπορούσε να έχει οδηγήσει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου με δίκαιο τρόπο – για παράδειγμα μέσω της μόνωσης των σπιτιών για τα φτωχότερα νοικοκυριά.

Ο  Peter Newell, καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Σάσεξ, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έκθεση της Autonomy, αλλά έχει εργαστεί εκτενώς στη «ρυπαίνουσα ελίτ», λέει ότι το τεράστιο κενό πρέπει να αντιμετωπιστεί. «Αυτή η νέα έκθεση σχετικά με τα οφέλη από τη φορολόγηση των ακραίων εκπομπών άνθρακα αποτελεί συγκλονιστική ανάγνωση», προσθέτει. «Την παραμονή μιας κρίσιμης συνόδου κορυφής για το κλίμα – Cop27 στην Αίγυπτο – και κοιτάζοντας κατάματα μια άνευ προηγουμένου κρίση κόστους ζωής, είναι σαφές ότι δεν είμαστε όλοι ενωμένοι στον αγώνα. Τα έσοδα που θα προέκυπταν από έναν φόρο άνθρακα στο πλουσιότερο 1% του πληθυσμού θα ήταν αρκετά για την αναβάθμιση σχεδόν 8 εκατομμυρίων κατοικιών, κρατώντας τους ανθρώπους ζεστούς αυτόν τον χειμώνα και μειώνοντας τους λογαριασμούς καυσίμων, παρέχοντας παράλληλα σημαντική υποστήριξη για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και καθιστώντας μας λιγότερο εξαρτημένους από εισαγωγές φυσικού αερίου» συνεχίζει.

Βεβαίως, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι το μόνο που έχει ένα τέτοιο χάσμα μεταξύ υψηλού και χαμηλού εισοδήματος όσον αφορά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Ένας αυξανόμενος όγκος ερευνών επισημαίνει την ύπαρξη μιας «ρυπαίνουσας ελίτ» της οποίας ο τρόπος ζωής έχει ελάχιστη σχέση με εκείνη της πλειοψηφίας των ανθρώπων. Αυτό ισχύει στις ανεπτυγμένες και στις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου οι φτωχότεροι τείνουν να ευθύνονται για ένα μικρό ποσό εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, ενώ εκείνοι με τον περισσότερο πλούτο είναι συγκρίσιμοι ως προς το αποτύπωμα τους με την ελίτ των πλούσιων χωρών. Για παράδειγμα, σε κάθε δεδομένο έτος, λιγότεροι από τους μισούς κατοίκους στο Ηνωμένο Βασίλειο παίρνουν μια πτήση. Όμως, το 1% των κατοίκων είναι υπεύθυνο για το ένα πέμπτο των υπερπόντιων πτήσεων που πραγματοποιούνται από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Το να πετάει, να οδηγεί μεγάλα, ακριβά αυτοκίνητα, να έχει πολλά σπίτια και να ταξιδεύει μεταξύ τους, να τρώει μια διατροφή πλούσια σε κρέας και εισαγόμενα τρόφιμα, να αγοράζει περισσότερα ρούχα και εισαγόμενα είδη πολυτελείας, είναι όλοι οι λόγοι για τους οποίους κάποιος πλουσιότερος δημιουργεί πολύ υψηλότερα αποτυπώματα άνθρακα. Οι φτωχότεροι άνθρωποι τείνουν να μένουν σε μικρά σπίτια και να κινούνται πιο κοντά σε αυτά καθώς και να χρησιμοποιούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς, ενώ οι δαπάνες τους για είδη πολυτέλειας και είδη όπως η «γρήγορη μόδα» είναι πολύ μικρότερες.

Ο Will Stronge, διευθυντής έρευνας στην Autonomy, λέει: «Η τεράστια απελευθέρωση εκπομπών άνθρακα από τους πιο πλούσιους στην κοινωνία τις τελευταίες δεκαετίες είναι εκπληκτική. Η ανάλυσή μας υποδηλώνει ότι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση  την κλιματική αλλαγή θα ήταν να φορολογήσει σωστά τους πλούσιους, μέσω ενός καλά στοχευμένου φορολογικού συστήματος άνθρακα». Οι φόροι στις πιο ρυπογόνες δραστηριότητες θα μπορούσαν να στοχεύουν μόνο τους πλούσιους και δεν χρειάζεται να επιβαρύνουν την κρίση κόστους ζωής για τη μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων. Θα μπορούσαν επίσης να βοηθήσουν να καλυφθεί το τεράστιο χάσμα στα δημόσια οικονομικά του Ηνωμένου Βασιλείου. Ωστόσο, η κυβέρνηση προτίμησε να μειώσει τους φόρους σε δραστηριότητες όπως οι πτήσεις και η οδήγηση, παρά τις περιβαλλοντικές τους επιπτώσεις.

Ο Stronge λέει επίσης πως οι ενέργειες που αναλαμβάνουν οι περισσότεροι άνθρωποι, όπως το σβήσιμο των φώτων για εξοικονόμηση ενέργειας, «δεν θα κάνουν καμία διαφορά εάν η κυβέρνηση δεν αντιμετωπίσει το γεγονός ότι είναι οι πλούσιοι που ευθύνονται δυσανάλογα για την κλιματική κρίση».

Ο Adrian Ramsey, συναρχηγός του κόμματος των Πράσινων, λέει: «Πέρυσι στο Cop26, το κόμμα των Πράσινων ζήτησε από το Ηνωμένο Βασίλειο να επιδείξει γνήσια παγκόσμια ηγεσία με την εισαγωγή φόρου άνθρακα. Όπως καταδεικνύει αυτή η έκθεση, ένας τέτοιος φόρος θα μπορούσε να αποτελέσει βασικό μοχλό για την ώθηση της μετάβασης σε μια καθαρότερη και πιο πράσινη οικονομία.

«Όμως, είναι επίσης δίκαιο να πληρώνει φόρο περιουσίας το 1% των μεγαλύτερων εισοδηματιών στο Ηνωμένο Βασίλειο, που είναι δυσανάλογα υπεύθυνο για ένα τόσο μεγάλο ποσό εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ένας μέτριος φόρος στο πλουσιότερο 1% των νοικοκυριών της Βρετανίας,  θα μπορούσε να συγκεντρώσει περίπου 75 δισ. ευρώ και να χρησιμοποιηθεί για να συμβάλει σημαντικά στη χρηματοδότηση ενός εθνικού προγράμματος μόνωσης κατοικιών, δημιουργώντας πιο ζεστά, και άνετα σπίτια και μειώνοντας οριστικά τους λογαριασμούς. Ένας τέτοιος φόρος θα ωφελήσει ιδιαίτερα το φτωχότερο 10%, το οποίο είναι το λιγότερο υπεύθυνο για τις εκπομπές άνθρακα του Ηνωμένου Βασιλείου».

Πηγή: The Guardian

Το διαβάσαμε εδώ