Παγκόσμια Ημέρα για Άτομα με Αναπηρία: Φτερά για το Ψηλότερο Βουνό

«Κάθε άνθρωπος είναι φτιαγμένος -από τη φύση του- να κοιτά ψηλά, να οραματίζεται και να προσπαθεί ν’ αγγίξει το όνειρό του. Για να το πετύχει, όμως, χρειάζεται φτερά που θα τον βοηθήσουν να φτάσει γρηγορότερα και ευκολότερα. Τα φτερά είναι οι ικανότητες του καθενός. Κάποιοι, όμως, έχουν μικρότερα φτερά και νιώθουν διαφορετικοί. Παρ’ όλ’ αυτά, μπορούν κι εκείνοι ν’ ανέβουν ψηλά – απλώς χρειάζονται δίπλα τους κάποιους για να τους μάθουν τον τρόπο ν’ ανοίγουν τα φτερά τους και να πετούν όλο και πιο ψηλά. Τα άτομα με ειδικές ανάγκες έχουν τα δικά τους μοναδικά και ιδιαίτερα φτερά. Το πέταγμά τους γίνεται ομορφότερο όταν οι άλλοι τους χαϊδεύουν απαλά τα φτερά και πετούν μαζί του.»

Κάθε άτομο με ειδικές ανάγκες χρειάζεται να μάθει τον τρόπο για να πετάει με τα δικά του φτερά, να κάνει τον κύκλο της ζωής του με κόπο αλλά και πολλή μαγεία. Οι ειδικοί θεραπευτές και οι εκπαιδευτικοί, καλούνται να αναγνωρίσουν αυτά τα φτερά, να τα κατανοήσουν, να τα αγαπήσουν και τέλος να τα απογειώσουν,  μαθαίνοντάς τους ένα πράγμα, να πετάνε με τη δική τους δύναμη.
Η κοινωνία πρέπει να μάθει να ακούει, να πλησιάζει και να αποδέχεται το διαφορετικό πέταγμά τους. Δυστυχώς, στην εποχή μας η πολιτεία κρίνεται ανεπαρκής. Η ευαισθητοποίηση, όμως, και η ενημέρωση των παιδιών από μικρή ηλικία, μπορεί να αποτελέσει το εφαλτήριο της αλλαγής για το ψηλότερο βουνό, που είναι η ζωή.
 
Πότε είναι η παγκόσμια ημέρα ατόμων με ειδικές ανάγκες;
Η παγκόσμια ημέρα των ατόμων με ειδικές ανάγκες που είναι η 3 Δεκεμβρίου, όπου η επιλογή της ημερομηνίας αυτής συνδέεται με την υιοθέτηση από τον διεθνή οργανισμό στις 3 Δεκεμβρίου 1982 του προγράμματος δράσης για τα ΑΜΕΑ, το οποίο οδήγησε στην υπογραφή της διεθνούς σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία στις 3 Μαρτίου 2007 (Η Κύπρος την κύρωσε το 2011 και η Ελλάδα το 2012).

Ποιος είναι ο σκοπός της ημέρας αυτής;
Αποτελεί μια πολύ καλή ευκαιρία για τα παιδιά να γνωρίσουν καλύτερα τα άτομα αυτά και τον τρόπο ζωής τους. Είναι ένα πολύ ευαίσθητο θέμα και κάποιες φορές δύσκολο να το προσεγγίσουμε με παιδιά. Αν αντιμετωπιστεί, όμως, με ευαισθησία από τον εκπαιδευτικό, μπορεί να βάλει τα θεμέλια στη σκέψη των παιδιών για τη διαφορετικότητα και για τον σεβασμό απέναντι στα άτομα αυτά. Μπορεί να μην είναι κατάλληλη ηλικία για να κατανοήσουν πλήρως τα παιδιά το νόημα και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα άτομα αυτά, είναι όμως η κατάλληλη ηλικία για να δοθούν τα ερεθίσματα να έρθουν τα παιδιά σε επαφή με εικόνες και πληροφορίες που θα τα βοηθήσουν να καταλάβουν καλύτερα τον τρόπο ζωής τους.

Πώς μπορείτε να αξιοποιήσετε την ημέρα αυτή;
Τα πιο γνωστά παιχνίδια που μπορείτε να παίξετε σαν αφόρμηση για το θέμα αυτό, είναι να δέσετε τα μάτια των παιδιών (όχι όλα μαζί ταυτόχρονα), να τα προτρέψετε να κινηθούν στον χώρο, χωρίς βοήθεια ή και με βοήθεια άλλου παιδιού και μετά να σας περιγράψουν πώς ένιωσαν, αν δηλαδή ήταν εύκολο ή δύσκολο και τι συναισθήματα τούς προκάλεσε η έλλειψη όρασης και επαφής με τον χώρο. Στη συνέχεια, μπορείτε να τους ζητήσετε να προσπαθήσουν να συννενοηθούν σε ζευγάρια, χωρίς όμως να μιλάνε. Προτρέπετε να σκεφτούν άλλους τρόπους εκτός από την ομιλία για να ζητήσουν συγκεκριμένα πράγματα.

Αφού συζητήσετε με τα παιδιά μετά τα παιχνίδια, αρχίζετε να δείχνετε εικόνες με άτομα που δε βλέπουν, που δεν ακούν, με άτομα σε αναπηρικό καροτσάκι. Συζητήστε με τα παιδιά για τις απόψεις τους όσον αφορά τις φωτογραφίες και τα άτομα που απεικονίζουν. Δείξτε επίσης, εικόνες από το σύστημα Μπράιγ και εξηγήστε στα παιδιά πώς χρησιμοποιούνται και πού χρησιμεύουν. Ακόμη, δείξτε τη νοηματική γλώσσα και δοκιμάστε να κάνετε μερικά γράμματα ή και το όνομα του κάθε παιδιού αν δείτε ότι τους αρέσει η δραστηριότητα.

Ποια βιβλία προτείνονται;
Ορισμένες προτάσεις βιβίων, που κάθε γονιός και εκπαιδευτικός θα ήταν χρήσιμο να προτρέψει τα παιδιά κάθε ηλικίας να διαβάσουν και να επεξεργαστούν, είναι οι ακόλουθες.
– «Αργυρώ γελάει», των Τζιν Γουίλις και Τόνυ Ρος, από τις εκδόσεις Πατάκη
– «Τρυφερούλης ο Μικροφτερούλης»
-«ΦΑΝΑΡΙ, κόκκινο, στοπ  στα σιωπηρά μυστικά, στον κοινωνικό αποκλεισμό πράσινο, ναι στην προβολή
…ΦΩΣ που διαχέεται στην εικόνα της αναπηρίας
…ΦΙΛΟΙ εξοικείωση,αποδοχή, φιλία …
Μην ξεχνάτε ότι η γνώση νικάει την προκατάληψη!

Μάρθα Ηλιοπούλου
Ειδική Παιδαγωγός/Φιλόλογος MA Special Education/B.T.E.C Edexcel
Υπεύθυνη: Κέντρο Αγωγής Παιδιού & Εφήβου ‘’Εξέλιξη’’

Πηγή: lakonikos.gr